De methode die vrijmetselaars beoefenen, wordt ook wel de Koninklijke Kunst genoemd. Hoewel de naamgeving in eerste instantie historisch bepaald was en het de Orde in het begin legitimatie en aanzien verschafte, is de term in de loop der eeuwen veel meer gaan omvatten. De term ‘koninklijk’ slaat ook op ‘vrij, soeverein, onafhankelijk’. Vrijmetselaars zoeken, met respect voor andermans overtuiging, onafhankelijk naar de waarheid.
Die zoektocht gaat niet over één nacht ijs. Voor zowel de Orde als de kandidaat en de meer gevorderde vrijmetselaar staat er veel op het spel, innerlijk en voor de broederschap. Immers, alleen die mannen die zich ook bewust willen inzetten geest en gemoed in gemeenschap met anderen te ontwikkelen, zullen zich hier thuis voelen en de geheimen van de Orde bewaren. Voordat een kandidaat wordt aangenomen, toetst de Orde dan ook of hij een ‘vrij man van goede naam’ is. ‘Vrij’ in de zin van dat hij via de socratische methode naar de waarheid wil zoeken en ‘goede naam’ in de zin van dat hij zich houdt aan de wetten van het land (zolang deze niet strijdig zijn met de democratie en vrijheid van meningsuiting).
Voor de buitenwereld komt de vrijmetselarij soms als geslote over. Dichte deuren, een mannenclub: wat spoken ze in hemelsnaam uit? Dergelijke achterdocht had excommunicatie, vervolging en samenzweringstheorieën als natuurlijk gevolg. Maar eigenlijk is het een manier om de vrijheid van denken te borgen en te bevorderen. De zoektocht die de vrijmetselaar met behulp van symboliek en rituaal en onder het alziend Oog van de Grote Architect onderneemt, is altijd een innerlijke. Dat kan niet zonder bescherming, voor de individuele vrijmetselaar en zijn medebroeders. Op die bijzondere wijze – namelijk met de maçonnieke methode - beoefenen wij verdraagzaamheid en liefde tot de medemens. En dat kan je ook als levenskunst zien waar iedereen beter van wordt.