FORUM DISCUSSIE

 

Vraag:

Hanteren vrijmetselaren de uitgangspunten, principes van de vrijmetselarij ook in de dagelijkse uitoefening van hun beroep? In de bankwereld b.v. de kwijtschelding van de schuldenlasten van de ontwikkelingslanden of bij het zakendoen met een dictatoriaal regime?

Gaan vrijmetselaren naar de stembus en zijn zij aktief in de politiek?

 

Schultink:

Natuurlijk hanteren vrijmetselaren de doelstellingen, de gedachten van de vrijmetselarij van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat. Het zal velen van ons overkomen zijn, dat door de manier van spreken, de manier van handelen een ander zegt: " Hé is er iets tussen u en mij?", en als het enigszins kan is het antwoord daarop: "Ja, ben je ook vrijmetselaar?" Het is natuurlijk wat anders als hier wordt gezegd; "b.v. in de bankwereld".

 

Zeker, bankdirekteuren kunnen ook vrijmetselaar zijn. Ik heb echter het gevoel dat er in deze vraagstelling iets gesuggereerd wordt. Die suggestie vind ik niet aangenaam. Zo liggen er hier voor mij meer vragen, waarin een vorm van twijfel tot uitdrukking wordt gebracht betreffende de houding van vrijmetselaren. Verdedigen daarentegen heeft geen enkele zin, want je komt dan in een welles/nietes situatie terecht. Ik kan alleen maar zeggen, dat door de openheid binnen de vrijmetselarij tegenwoordig wat bewuster wordt nagestreefd dan in het verleden. Een ontkennend antwoord moet worden gegeven op de negatieve bijgedachten.

 

Wat de politiek betreft: Vrijmetselaren gaan net als iedereen naar de stembus. Onder vrijmetselaren zijn hele bekende politici. Dus aktief in de politiek. Maar dat staat los van de vrijmetselarij als organisatie.

 

Vraag:

Hoeveel bedraagt de kontributie per jaar?

 

Schultink

Ik heb u gezegd, loges zijn zelfstandige verenigingen en het is sterk afhankelijk van de financiële lasten, die een loge op zich heeft genomen b.v. door het hebben van een eigen gebouw. Ik denk dat gemiddeld, ik kijk even zo schuin naar de eerste rij, de kontributie gemiddeld tussen de Nfl. 300,- en Nfl. 400,- per jaar ligt.

 

Vraag:

Zouden de inleiders met betrekking tot hun eigen overtuiging het gebod van Christus:"Heb uw naaste lief, zoals uzelf", nader willen definiëren?

 

Bär

Nader definiëren, hoe dat gebod van Christus naar eigen overtuiging dient te worden geïnterpreteerd? Ik denk zeer letterlijk en dat is iets, waar natuurlijk oefening voor nodig is. Het liefhebben van je naaste als jezelf is een van de moeilijkste dingen die ik ken, maar ik denk dat het in al zijn absoluutheid moet worden opgevat en ook in de praktijk gebracht. Dat betekent gewoon: de naaste liefhebben en dat zonder reserve en al datgene voor hem doen, wat je jezelf ook gunt. Dat klinkt allemaal heel eenvoudig,maar het is denk ik het meest eerlijke antwoord, dat ik kan bedenken.

Je moet het gewoon doen in alle absoluutheid die het gebod in zijn formulering met zich meebrengt.

 

 

Zwart

Ik wil het antwoord anders formuleren, hoewel het waarschijnlijk in diepste wezen zeer nabij komt. Ik zou het zo willen zeggen: "Wat betekent het dat ik mijzelf liefheb?" Dat betekent eigenlijk, dat ik mijn hogere wezen en mijn eigen essentie herkend en erkend wil zien. Dat wordt overigens in de gewone kultuur ook wel aangeduid met de menselijke waardigheid. Nu, datgene wat ik dus eigenlijk jegens mijzelf zou wensen, n.l. dat ik herkend wordt in mijn wezen, dat kan ik alleen verwachten, wanneer ik ook in de ander probeer het diepste wezen te zien.

Dat gebod betekent dus voor mij, dat ik niet alleen ten aanzien van mijzelf, maar ook ten aanzien van de ander de oefening doe ware beelden te maken,omdat er nu eenmaal op aarde tussen mensen heel veel ruis plaatsvindt, zieleruis noem ik dat. Het gaat er dus eigenlijk om, dat we die zieleruis opheffen en de weg daartoe leidt via de weg van het maken van ware beelden van elkaar. Dat is naastenliefde.

 

Glastra van Loon

Ik moet eerlijk zeggen, dat ik met deze uitspraak, vooral als die wordt overgebracht als een gebod, de nodige moeilijkheden heb. Dat is niet omdat ik datgene, wat ik veronderstel dat ermee bedoeld wordt geen mooie gedachte vind, maar omdat, als ik de interpretatie die ik eraan moet geven voor mijzelf in mijn onmiddellijke omgeving in de situatie waarin ik mij bevind in de wereld, ik er eigenlijk geen voet mee uit de weg kan. Heb je naaste lief, mooi, maar hoe gaat het dan, niet alleen met al die andere mensen die tegelijk met mij in de wereld leven, maar ook met al die anderen die niet mijn naasten zijn, maar b.v. tot toekomstige generaties behoren?

Is mijn verantwoordelijkheid ten opzichte van hen kleiner? Moet ik er niet op een andere manier zo mee omgaan, dat ook de verhoudingen tussen mensen in het algemeen recht wordt gedaan?

Ik vindt het bovendien als gebod iets, wat je van mensen niet kunt eisen. Die vorm van hartelijke verbondenheid met een ander, die kan je toch niet als gebod worden opgelegd? Als ik iets algemeens over de verhoudingen van mensen tot elkaar zeer hoog aansla, dan is het veeleer die spreuk: "Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet". Daarin proef ik dan in de eerste plaats, dat ik mijzelf nooit belangrijker mag vinden dan een ander, dat die ander op z'n minst zoveel te betekenen heeft in het geheel van alle menselijke verhoudingen als ikzelf. En dan komen de problemen stuk voor stuk op je af. Je bent niet zo een willekeurig, in algemene termen bepaalde mens. Je bent een heel bepaald concreet individu, dat onder bepaalde maatschappelijke omstandigheden uit bepaalde ouders is geboren en zie maar wat je daarvan terecht kunt brengen. Maak er maar wat van. En zodra ik het los pel uit die concrete gesitueerdheid van mijzelf als individu, dan zie ik alle gevaren opdoemen van een platonische liefde, die zich verliest in prachtige ideeën en gedachten, maar die voor de concrete mensen eigenlijk weinig meer over heeft. En dan bedoel ik letterlijk iets voor een ander 'overhebben'.

Welnu, ik ontdek in deze spreuk eigenlijk meer tegenspraak dan oriëntatiemogelijkheden. Ik proef uit de hele gedachte bovendien, als ik naar de geschiedenis van het christendom kijk, iets van, ja de naaste, maar dat is toch in de eerste plaats de christen. Bovendien proef ik er iets uit wat mensen meer belast, dan zij in staat is waar te maken en ze daardoor al een gevoel geeft van " ik deug niet, en als ik dan toch niet deug, waarom zou ik dan zo hard!"

 

Kortom u hoort het wel; ik ben niet zo verrukt van deze uitspraak.

 

Schultink

Hoe zou een lid van een organisatie, die de broederschap der mensheid als één van zijn idealen ziet, tegen het begrip "heb uw naaste lief gelijk uzelf" kunnen zijn?

 

Zaalreactie

Voorzitter, ik dank de leden van het panel voor hun antwoorden, maar ik moet erop wijzen, dat de vraag eigenlijk niet helemaal zuiver is. Een weergave van de antwoorden van Jezus op e