Het Logegebouw

Beknopte historie

In 1629 kocht de West-Indische Compagnie twee aaneengesloten panden die eerst als pakhuis dienst deden en later als kantoorruimte. In 1784 werd voor deze huizen een neoklassieke voorgevel geplaatst. De WIC is in 1792 opgeheven. Het gebouw heeft daarna met tussenpozen leeg gestaan maar werd ook als ziekenhuis en woonhuis gebruikt. In 1872 werd het aangekocht door de loge West-Friesland.

Inmiddels zijn er drie loges die van het gebouw gebruik maken. In 1985 is vanuit loge West-Friesland een tweede loge 'De Eenhoorn' opgericht en in 2017 vanuit de Orde van Weefsters de 'Loge Ariana'.


Lees meer

De Orde van Vrijmetselaren en de loge West Friesland kennen een lange en boeiende historie. Dit geldt evenzeer voor het imposante logegebouw dat uniek gelegen is aan de Hoornse Binnenluiendijk. In 1629 kocht de West-Indische Compagnie (niet te verwarren met de meer bekende Verenigde Oost-Indische Compagnie) twee aaneengesloten panden die eerst als pakhuis dienst deden en later als kantoorruimte. In 1784 werd er voor deze huizen een neoklassieke voorgevel geplaatst die het gebouw nog steeds siert en het zijn huidige vorm geeft. De Romeinse cijfers onder de timpaan herinneren ons nog aan deze gebeurtenis.

De WIC is in 1792 opgeheven. Het pand heeft daarna met tussenpozen leeg gestaan maar deed ook dienst als woonhuis en later als ziekenhuis. Het werd uiteindelijk in 1872 aangekocht door de loge West Friesland die het tot op heden in zijn bezit heeft, zij het met een onderbreking tijdens de tweede wereldoorlog. Door de Duitse bezetter werd de vrijmetselarij tot verboden organisatie verklaard. Keer op keer in de geschiedenis blijkt dat de waarden van tolerantie en broederschap die de vrijmetselarij kenmerken, op gespannen voet staan met het gedachtegoed van totalitaire regimes. Het logegebouw werd door de bezetter geconfisqueerd tezamen met alle hierin aanwezige bezittingen. Met gevaar voor eigen leven konden broeders een aantal objecten verbergen. Een daarvan is een Tableau, een groot beschilderd wasdoek met vrijmetselaarssymbolen die tegenwoordig weer een wand van het gebouw siert.

Een gebouw van deze omvang en ouderdom behoeft het nodige aan onderhoud en restauratie. Nadat in 1985 loge De Eenhoorn werd opgericht en eveneens het pand ging gebruiken, werd besloten het beheer van het pand in handen te leggen van een stichting die vernoemd is naar broeder J.H.M. Noot . Deze heeft de loges een legaat nagelaten - in 2012 aangevuld door een legaat van broeder J.J. Crone - waaruit een deel van het onderhoud kan worden bekostigd. 

Aan het begin van deze eeuw heeft opnieuw een grootschalige restauratie plaatsgevonden waarbij vele elementen van het gebouw in hun oude glorie werden hersteld. In maart 2004 werd het logegebouw plechtig heropend door de burgemeester van Hoorn G.O. van Veldhuizen. De meest recente en ingrijpende renovatie vond plaats in 2011 waarbij het gebouw ook beter toegankelijk is gemaakt.

Het gebouw is ook voor niet logeleden te bezichtigen, bijvoorbeeld tijdens de open monumentendagen die jaarlijks worden georganiseerd gedurende de zomervakantie. Tijdens een rondleiding wordt u in staat gesteld om de belangrijkste ruimten van het logegebouw te bekijken. Op de begane grond vindt u het hart van de loge in de vorm van de 'tempelruimte' of 'werkplaats', alwaar de rituele bijeenkomsten plaatsvinden zoals het inwijden van nieuwe leden. Tevens vindt u hier de zogenoemde 'benedenvoorhof' die geheel is ingericht in 19de eeuwse stijl. De eerste verdieping wordt grotendeels ingenomen door de 'bovenvoorhof'. In deze vergaderzaal vinden onder de eeuwenoude balken die het plafond dragen, bijeenkomsten plaats die geen direct ritueel karakter dragen zoals lezingen en algemene vergaderingen.